Wymeldowanie osoby z miejsca stałego lub czasowego pobytu to proces, który budzi wiele emocji – zwłaszcza w sytuacjach konfliktowych. Wbrew pozorom, nie wystarczy „chcieć kogoś wymeldować”. Potrzebne są konkretne podstawy prawne, a sam proces zależy od tego, kto jest właścicielem nieruchomości, kto w niej mieszka i czy dana osoba przebywa tam dobrowolnie.
- Czym jest wymeldowanie?
- Kto może złożyć wniosek o wymeldowanie?
- Kiedy można wymeldować osobę z urzędu?
- Jak wygląda procedura wymeldowania z urzędu?
- ❗ Co w sytuacji, gdy osoba nie chce się wymeldować?
- Czy właściciel może wymeldować kogoś „z automatu”?
- Przykłady sytuacji
- Dokumenty, które warto przygotować
Czym jest wymeldowanie?
Wymeldowanie to administracyjne zakończenie pobytu w danym miejscu zamieszkania. Może dotyczyć pobytu stałego lub czasowego. Czynność ta nie powoduje automatycznie utraty prawa do lokalu, ale jest warunkiem np. do uzyskania meldunku w innym miejscu.
W praktyce wyróżniamy dwa rodzaje:
Wymeldowanie dobrowolne
Osoba zameldowana sama składa wniosek o wymeldowanie – np. przy wyprowadzce do nowego miejsca zamieszkania. To najprostsza i najczęściej spotykana forma zakończenia meldunku.
Wymeldowanie przymusowe
Możliwe na wniosek właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do nieruchomości, gdy lokator faktycznie już tam nie mieszka. Wymaga postępowania administracyjnego i przedstawienia dowodów.
Kto może złożyć wniosek o wymeldowanie?
Wniosek może złożyć:
▪ Właściciel nieruchomości lub jej współwłaściciel
To najczęstszy przypadek. Osoba wpisana w księdze wieczystej jako właściciel ma pełne prawo do złożenia wniosku o wymeldowanie osoby, która – jego zdaniem – już w lokalu nie mieszka. W przypadku współwłasności (np. małżeństwa) jeden ze współwłaścicieli może wystąpić z wnioskiem samodzielnie, ale urząd zwykle i tak poprosi o zgodę pozostałych współwłaścicieli.
▪ Najemca lokalu (jeśli ma prawo do wyłącznego dysponowania lokalem)
Najemca może złożyć taki wniosek tylko wtedy, gdy zawarta umowa daje mu wyłączne prawo do korzystania z lokalu. Jeśli lokal jest współdzielony z osobą, którą chce wymeldować – sprawa się komplikuje i może wymagać rozstrzygnięcia sądowego. Kluczowe jest tu prawo do decydowania o składzie osób przebywających w lokalu.
▪ Inny użytkownik posiadający tytuł prawny do lokalu
Dotyczy to osób posiadających np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub prawo do korzystania z lokalu wynikające z aktu notarialnego (np. służebność, dożywocie). Takie osoby również mogą wnioskować o wymeldowanie, jeśli potrafią wykazać, że mają faktyczną kontrolę nad nieruchomością.
▪ Pełnomocnik jednej z powyższych osób
Jeśli właściciel, najemca lub użytkownik nie mogą złożyć wniosku osobiście (np. z powodu pobytu za granicą), mogą udzielić pełnomocnictwa innej osobie. W takim przypadku do wniosku trzeba dołączyć dokument pełnomocnictwa – najlepiej poświadczony notarialnie.
Nie można wymeldować kogoś „z ulicy” – potrzebny jest dowód, że wnioskodawca ma prawo dysponowania nieruchomością i że dana osoba tam już faktycznie nie przebywa.
Kiedy można wymeldować osobę z urzędu?
Zgodnie z art. 35 ustawy o ewidencji ludności, wymeldowanie z urzędu jest możliwe, gdy dana osoba opuściła lokal na stałe i nie planuje już do niego wracać. Kluczowym warunkiem jest trwałe zerwanie więzi z danym miejscem – zarówno fizycznej, jak i życiowej.
Urząd może uznać, że ktoś faktycznie porzucił lokal, jeżeli:
▪ nie mieszka tam od dłuższego czasu,
▪ nie płaci rachunków ani nie uczestniczy w kosztach utrzymania lokalu,
▪ nie odbiera korespondencji pod tym adresem,
▪ nie utrzymuje kontaktu z właścicielem lub osobami mieszkającymi w lokalu.
Warto podkreślić, że samo niepłacenie czynszu albo trudne relacje między lokatorami nie są podstawą do wymeldowania. Nawet jeśli ktoś zalega z opłatami albo ma niesnaski z właścicielem, dopóki realnie przebywa w mieszkaniu – urząd nie przychyli się do wniosku. Decyduje tu wyłącznie rzeczywiste, trwałe opuszczenie lokalu.
Jak wygląda procedura wymeldowania z urzędu?
To nie jest sprawa, którą można załatwić od ręki — nawet jeśli ktoś faktycznie już nie mieszka pod danym adresem. Wymeldowanie z urzędu to formalna procedura administracyjna, która wymaga zebrania dowodów, złożenia wniosku i przejścia przez kilka etapów postępowania.
Złożenie wniosku
Wniosek należy złożyć w urzędzie gminy lub miasta właściwym dla adresu zameldowania osoby, którą chce się wymeldować.
Dołączenie dowodów
Do wniosku warto dołączyć dokumenty potwierdzające opuszczenie lokalu – np. zwroty korespondencji, zeznania sąsiadów, umowę najmu innego mieszkania czy decyzję sądu.
Wszczęcie postępowania administracyjnego
Po złożeniu wniosku urząd formalnie rozpoczyna postępowanie i informuje osobę, której dotyczy sprawa wymeldowania.
Możliwość złożenia wyjaśnień
Osoba zgłoszona do wymeldowania ma prawo przedstawić swoje stanowisko, złożyć wyjaśnienia lub zaskarżyć działania administracyjne.
Decyzja administracyjna
Jeżeli urząd uzna, że osoba faktycznie nie mieszka pod wskazanym adresem, wydaje decyzję o wymeldowaniu z urzędu.
Odwołanie od decyzji
Od decyzji można się odwołać do wojewody w ciągu 14 dni od jej doręczenia – w formie pisemnej lub elektronicznej.
❗ Co w sytuacji, gdy osoba nie chce się wymeldować?
Jeśli osoba fizycznie przebywa w mieszkaniu i nie chce się wyprowadzić, wymeldowanie z urzędu nie będzie możliwe. W takim przypadku jedyną drogą jest postępowanie cywilne, czyli:
- pozew o eksmisję – składany do sądu,
- po uzyskaniu prawomocnego wyroku – egzekucja komornicza,
- dopiero po wykonaniu eksmisji można złożyć wniosek o przymusowe wymeldowanie.
Czy właściciel może wymeldować kogoś „z automatu”?
Nie. Sam fakt, że ktoś jest właścicielem domu lub mieszkania nie uprawnia do samodzielnego wymeldowania kogokolwiek. Nawet jeśli osoba nie płaci, nie ma umowy – konieczne jest przeprowadzenie formalnej procedury administracyjnej lub sądowej.
Wymeldowanie a prawa do lokalu
Wymeldowanie nie oznacza automatycznie, że osoba traci prawo do lokalu. Osoba wymeldowana może wciąż:
- być współwłaścicielem nieruchomości,
- mieć roszczenie do korzystania z lokalu (np. z tytułu umowy najmu),
- dochodzić swoich praw na drodze sądowej (np. w sprawie o eksmisję lub podział majątku).
Jak to działa? Otóż… wymeldowanie ma charakter wyłącznie administracyjny i dotyczy wyłącznie kwestii meldunkowych, czyli ewidencji miejsca pobytu. Nie wpływa ono na prawo własności ani prawo do korzystania z lokalu.
To oznacza, że nawet jeśli dana osoba została wymeldowana – nadal może mieć pełne prawo do przebywania w mieszkaniu, jeśli wynika to z innych tytułów prawnych, takich jak współwłasność, umowa najmu, użyczenie czy orzeczenie sądu.
Dlatego właśnie wymeldowanie nie jest sposobem na pozbycie się kogoś z lokalu. Jeśli ktoś nie chce opuścić nieruchomości mimo braku meldunku, konieczne może być wystąpienie do sądu o eksmisję – a to osobna procedura, wymagająca innych dowodów i działań prawnych.
Przykłady sytuacji
| Sytuacja | Czy można wymeldować? | Kto może to zrobić? |
|---|---|---|
| Osoba wyprowadziła się na stałe i nie wraca | ✅ Tak | Właściciel, najemca, pełnomocnik |
| Osoba fizycznie mieszka i nie chce się wyprowadzić | ❌ Nie | Potrzebna eksmisja sądowa |
| Osoba sama składa wniosek | ✅ Tak | Osoba zainteresowana |
| Konflikt rodzinny bez wyprowadzki | ❌ Nie | Brak podstaw prawnych |
Dodaj komentarz